Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2009

Η ανοησία τα έκρυβε στο σκοτάδι


Τα χερουβίμ βλέπουν φως

Αποκαταστάθηκε θαυμάσιο ψηφιδωτό στην Αγία Σοφιά μετά από 160 χρόνια

Στο φως ήρθε και πάλι μετά από 160 χρόνια η μορφή ενός από τα Χερουβείμ, κατά την διάρκεια εργασιών αποκατάστασης του ναού. Το εξαιρετικής τέχνης ψηφιδωτό είχε καλυφθεί με μέταλλο και γύψο μετά από εντολή του σουλτάνου, αφού σύμφωνα με την μουσουλμανική θρησκεία απαγορεύεται η απεικόνιση προσώπων σε τζαμί, στο οποίο είχε μετατραπεί ο μεγαλοπρεπής ναός μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Πάντων το ψηφιδωτό διατηρήθηκε σε εξαιρετικά καλή κατάσταση και τώρα οι συντηρητές φιλοδοξούν να ανακαλύψουν και άλλα κομψοτεχνήματα, που θέλησε να αφανίσει η Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Εκατόν εξήντα χρόνια "σκοταδιού"ήταν αρκετά για το ένα από τα τέσσερα χερουβείμ που κοσμούν τα λοφία στον τρούλο του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
Ο ναός που αποτέλεσε σε όλη την διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, κτίσθηκε με εντολή του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού, από τους αρχιτέκτονες Ανθέμιο και Ισίδωρο και
μετατράπηκε μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης σε μουσουλμανικό τέμενος με αποτέλεσμα να υποστεί σημαντικότατες καταστροφές στις τοιχογραφίες του, όσες επέζησαν της μανίας των κατακτητών καλύφθηκαν με σοβά, αφού η απεικόνιση του ανθρώπινου σώματος θεωρείται βλασθημία για το Ισλάμ.
Το 1930 ο Κεμάλ Ατατούρκ μετέτρεψε τον ναό σε μουσείο, για να ξεκινήσει μεταγενέστερα οι αποκατάσταση των ζημιών και η διάσωση των ψηφιδωτών του .Στα πλαίσια αυτών των εργασιών ήρθε πρόσφατα στο φως το πρόσωπο του ενός χερουβείμ αφού του αφαιρέθηκαν τα εννέα(!) στρώματα σοβά(κατά την περίοδο 1847-1849 ο Ελβετός Gaspare Fossati με εντολή του τότε σουλτάνου Αμπντουλμετζίτ είχε καλύψει όλες τις επιφάνειες του ναού που είχαν ψηφιδωτά.)
Οι αρχαιολόγοι έμειναν έκπληκτοι από το καλοδιατηρημένο για 160 χρόνια ψηφιδωτό και την ζωντάνια των χρωμάτων του. Τα τέσσερα χερουβείμ που κοσμούν τα λοφία του ναού θεωρούνται ότι είναι τα μοναδικά Βυζαντινά έργα που έχουν διασωθεί από τον τρούλο.
Πρόκειται για ένα μοναδικής ομορφιάς ψηφιδωτό που αναπαριστά ένα Σεραφείμ. Όπως και όλες οι υπόλοιπες παραστάσεις είχε επισοβατιστεί λίγο μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, το 1453 και τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Οι επισκέπτες του επιβλητικού βυζαντινού μνημείου -συμβόλου της Κωνσταντινούπολης θα μπορούν να βλέπουν το πρόσωπο του αγγέλου Σεραφείμ στη βάση του μεγάλου τρούλου της Αγίας Σοφίας, που καλύφθηκε λίγα χρόνια μετά την άλωση.
Στόχος των συντηρητών είναι τώρα να φέρουν στην επιφάνεια και δεύτερο άγγελο.
Ο υπουργός Πολιτισμού της Τουρκίας, επισκέφθηκε το Σάββατο το μουσείο για να δει την πρόοδο της τελευταίας φάσης της αναπαλαίωσης, που αποκάλυψε το ψηφιδωτό.
Η αποκάλυψη του μεγάλου και εκφραστικού ψηφιδωτού θεωρείται σημαντική, καθώς πολλά ακόμη από τα περίτεχνα ψηφιδωτά του ναού παραμένουν καλυμμένα εδώ και αιώνες.
Μετά την άλωση της Πόλης το 1453, οι Τούρκοι, αντί να μετακινήσουν τα μωσαϊκά της Αγίας Σοφίας, τα κάλυψαν με μέταλλο και γύψο.
Η θέση του άρτι αποκαλυφθέντος μωσαϊκού βρίσκεται στην τριγωνική αψίδα που στηρίζει τον θεόρατο θόλο του ναού.
Υστέρα από τουλάχιστον δέκα ημέρες διαρκούς εργασίας, οι ειδικοί αφαίρεσαν πολλές στρώσεις από πλαστικό και μέταλλο και κατόρθωσαν να ξεσκεπάσουν τον άγγελο.
Τέλος, να σημειωθεί, πως πραγματική ηλικία του μωσαϊκού θα προκύψει έπειτα από ειδικές αναλύσεις στις οποίες θα προβεί η Επιστημονική Επιτροπή της Αγίας Σοφίας και αφού συγκρίνει τα αποτελέσματα με άλλα, παρόμοια μωσαϊκά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου